“Sığ olma da ne olursan ol! Hayatı eğitim değil, sanat sevdirir kişilere” Lise yıllarında en sevdiğim ders olan Felsefe’de hep konumuzdu büyük filozoflar. O zamanlar ismi kulağıma çalınan ve temsil ettiği akımı öğretilerde basitçe geçiştirilen Nietzche, Irvin Yalom’un usta kalemi ile yeniden canalnıp hayat bulunca Nietzche Ağladığında romanıyla, ben neden daha önce kendisini derinlemesine araştırıp okumadığıma hayıflandım.

Bu gecikmişliğin telaşıyla başladım eserlerini tek tek kütüphanelerden toplamaya. Baş eseri Böyle Buyurdu Zerdüşt ise başucu kitabım oldu… Bu eseri okuması biraz zahmetli. Aforizmalarını şiirsel bir anlatım ve dolambaçlı metaforlarla sunduğu için üzerine kafa yormak gerekiyor, diğer taraftan, Nietzche’nin sert kabuğu ve asi, dik, yıkıcı tavrını “insanca pek insanca” yorumlamaya çalışmak da zor, zira anlattığı her şeyi haklı bulurken bu bakış açısı ve acımasız duruşunu bu güne kadar öğrendiklerinizle sindirmeye çalışmak hazımsızlık yaratıyor! Çünkü Nietzche, Tanrı benim diyor, Tanrı öldü diyor, iyilik tutsaklaştırır, cehennemin yolları iyi niyet taşlarıyla örülmüştür diyor, yeni şeyler yaratmak için var olanı yıkmak gerektiğini söylüyor… Nietzche, durmadan anlatıyor, durmadan kavga ediyor, insanlığın yarattığı zavallı, avam, dayanılmaz her türlü “küçük düşünce”yi red ediyor, yıkıyor, parçalıyor! Çünkü bir amacı var tüm hayatın, “Üstinsan” olmak! Üst insan olmak ve bunu yakalamak için insanın kendinde aşması gereken her türlü küçüklüğü yıkmak gerektiğini söylüyor. Tüm bunları kitabında yarattığı “Zerdüşt”ün buyrukları ile dile getiriyor, aslında bu kitapta Nietzche, tabir yerindeyse, kendi din kitabını yazıyor, inançsızlıktan doğan… Daha doğrusu sadece ‘kendine inanmak’tan yola çıkan.. O kadar dolu dolu, o kadar yoğun bilgi ve düşünce içeren, o kadar zengin bir kitap ve o kadar zengin bir anlatım ki… Öğrenme ve düşünme açlığıyla bir çırpıda okumak isterken, sindirmesi seneler alacağı için, zaman zaman akla fikre ihtiyacınız oldukça bir kılavuz gibi kullanmak için, yolunuzu bulmak, zihninizdeki zincirleri kırmak, içinizdeki gerçek “ben”e ulaşmak için her bir sözü her bir hikayeyi satır satır yeniden okuyor, oku oku bitiremiyorsunuz… Benden söylemesi! İnternet sitelerinde, sosyal paylaşım ortamlarında çokça paylaşılan alıntılarının yanı sıra burada da vurucu alıntılardan bahsetmemek olmaz… “Başına yazgı ve yaşantı olarak ne gelirse gelsin, kişi ancak kendini yaşar!” “İnsan ancak kendi hayatını ve kendi içini yaşar. Bana benim olmayandan başka ne düşebilir?” “Daha kendinizi aramamıştınız ki beni buldunuz! Böyledir inananlar, bu yüzden bütün inançların içi boştur!” “Bir zaman şeytan bana şöyle dedi: Tanrıların da kendi cehennemleri vardır, insana olan sevgisi! Ve sonra dedi di: Tanrı öldü, insana acıdığı için öldü!” Hepsini burada yazmayacağım elbette:) Mutlaka alıp okuyun, zihninizde her defasında açılan yeni pencerelere hayretle bakın, başucunuza koyun, dönüp dönüp bir daha okuyun hatta.. Önemli not: Cem Yayınevinin Turan Oflazoğlu çevirisini tavsiye ederim. Kitap adı: Böyle Buyurdu Zerdüşt Orijinal adı: Also sprach Zarathustra Yazar: Friedrich Nietzsche Çeviri: A. Turan Oflazoğlu Yayınevi: Cem Yayınevi Sayfa: 390 Baskı: 2000 Tür: Felsefe